Opnieuw 'ja' leren zeggen
Om echt te herstellen van je burn-out moet je net “ja” leren zeggen. Is dat zo? Enkele weken geleden pleitte professor Anseel in zijn column in De Tijd ervoor om terug ‘ja’ te leren zeggen in een wereld waarin er een industrie is ontstaan die mensen leert ‘neen’ zeggen. Saskia Poelmans, psycholoog en stress & burn-out coach bij Skill BuilderS geeft haar kijk op dit topic.
“Jonge mensen weten nog niet waar hun pad heen leidt. Talent is plooibaar en multifunctioneel. Voor elk talent zijn er een oneindig aantal mogelijke loopbaanpaden. Hoe je talent zich zal ontplooien, hangt af van de opportuniteiten die zich aandienen. Je moet je eigen talent uittesten en uitdagen om te weten welk schoentje het best past. Elke keer als je nee zegt, sluit zich een deur, een opportuniteit, een toekomst waar jouw talent misschien uniek was.” aldus professor Anseel.
Het is al eerder wetenschappelijk aangetoond dat wie regelmatig nieuwe dingen probeert gelukkiger is. Daarnaast weten we ook dat “vaardigheidsbenutting” een belangrijke hulpbron is die je beschermt tegen stress op het werk, dus kansen om eens andere vaardigheden te kunnen inzetten, zijn in die zin mooi meegenomen. Ik ben het daarom helemaal eens met de professor dat we net zo goed moeten inzetten op leren “ja” zeggen.
Toch zou ik de lessen ‘neen zeggen’ niet zomaar overboord gooien. Een goede ‘ja’ gaat hand in hand met een ‘neen’. Je hebt ruimte nodig om ‘ja’ te kunnen zeggen. Anders ga je in de problemen komen, over je grenzen gaan.
Na een burn-out hebben mensen een grote angst om opnieuw over hun grenzen te gaan. Een burn-out is een heel heftige ervaring en dat wil je niet nog eens doormaken. Vanuit deze angst gaan mensen heel veel vermijden. Er is angst voor een te hoge werkdruk, angst om zich opnieuw te verliezen in veel te lange werkdagen en bijwerken in de weekends. Angst dat hun perfectionisme opnieuw zal overnemen, angst om als het er echt toe doet geen ‘neen’ te kunnen zeggen,… Ze houden star vast aan een strak afgebakend takenpakket en werkschema. Alles wat daarbuiten valt schermen ze af met het herstel van hun burn-out. Uit zelfbescherming worden met de bedreigingen ook veel kansen op het ontdekken of ontplooien van talenten afgeschermd. Het is een beetje zoals een alarm dat te licht is afgesteld en dat niet enkel afgaat als er een inbreker aan het raam zit te prutsen, maar ook al wanneer er een vrachtwagen voorbij raast in de straat.
Een vraag krijgen op het werk wordt dan beschouwd als een bedreigende situatie die hun vecht of vluchtrespons in gang zet. Ze vermijden dan situaties waarin vragen gesteld kunnen worden of zeggen meteen ‘neen’ zonder de vraag ook maar te overwegen, zonder erbij stil te staan wat het hen kan opleveren, of het iets voor hen kan zijn, …
Wanneer we een nieuwe vaardigheid oefenen gaan we er vaak een beetje in doorslaan. Mijn zoontje van anderhalf kan goed stappen, maar drempels zijn nog een uitdaging, die neemt hij om te oefenen dan ook graag honderd keer waardoor het wel eens misloopt. Op dezelfde manier gaan mensen die over hun grenzen zijn gegaan in het begin wat te veel ‘neen’ zeggen tot de vaardigheid is ingeoefend.
Daarom weet ik dat mensen echt op goede weg zijn wanneer ze terug ‘ja’ durven zeggen op extra taken, op nieuwe kansen, … En op nieuwe avonturen (tenminste als het geen vlucht is, maar een weloverwogen beslissing)
Dat komt omdat ze weer durven vertrouwen op hun veerkracht, weer durven vertrouwen op zichzelf.
Zo wordt die ‘ja’ die oorspronkelijk mogelijks het gevolg was van weinig zelfvertrouwen nu net een teken van kracht. En die ‘neen’ die vroeger geassocieerd werd met assertiviteit en vertrouwen, blijkt op een gegeven moment net een keuze uit angst. Fantastisch om die omwenteling te zien plaatsvinden.
Wil je hierover van gedachten wisselen?
Op zoek naar begeleiding in 'ja' of 'nee' zeggen?
Contacteer onze loopbaanconsulente Ann of bel ons op 0800 616 71
Relevante Tips, Nieuws & Inzichten
Vakantie ... van crashen naar opladen
De komende weken staat er voor de meesten onder ons het welverdiende jaarlijkse verlof op de planning. Heerlijk! Iets om naar uit te kijken!
De periode vlak voor die vakantie lijkt dat iets minder te zijn. Saskia Poelmans, psycholoog en stress & burn-outcoach bij Skill BuilderS, heeft het gevoel dat 90% van de gesprekken deze tijd van het jaar als volgt verlopen:
“Hoe gaat het?”
“Druk druk, maar nog even doorbijten en ik heb vakantie.”
Tijd dus om even stil te staan en de tips na te lezen die ervoor zorgen dat je je in de dagen net voor je vakantie optimaal kan voorbereiden op een periode van rust en ontspanning.
Wat leert de kanarie in de koolmijn ons over de aanpak van burn-out?
Als medewerkers met een burn-out anno 2024 de spreekwoordelijke kanarie in de koolmijn zijn, wat leert ons dat dan over onze aanpak van deze problematiek? De arbeiders in de koolmijnen namen vroeger altijd een kanarie mee naar hun werkpost. Deze kanarie was heel gevoelig aan giftige dampen of een gebrek aan zuurstof. Wanneer de kanarie van zijn stokje viel, wist iedereen meteen dat er dringend maatregelen nodig waren om te voorkomen dat er meer slachtoffers zouden vallen. Saskia Poelmans, psycholoog en burn-outcoach bij Skill BuilderS, vraagt zich af wat er zou gebeurd zijn als deze kanaries die snel van hun stokje gingen, getraind zouden hebben om weerbaarder te worden, het langer vol te houden?
Coach en psycholoog: 2 rollen die elkaar versterken
Het programma ‘Factcheckers’ op VRT 1 kaartte in hun voorlaatste aflevering aan dat sommige coaches ook psychologische hulp aanbieden. Saskia Poelmans, psycholoog en stress & burn-outcoach bij Skill BuilderS, geeft verdere duiding over de specifieke rol van coach en psycholoog.
